Αιγίπαν (ο)


Ο Αιγιπάν ήταν ένας από τους τραγοπόδαρους θεούς που ήταν γνωστοί ως Πάνες. Ήταν γιος του Δία και της Αίγας, σύζυγου του Πάνα και ονομάστηκε έτσι από την ένωση των ονομάτων της Αίγας και του Πάνα.

Το πάνω μέρος του σωματός του ήταν ανθρώπινο και το άλλο μισό ήταν κατσίκας.

Κάποτε ο Δίας είχε αιχμαλωτιστεί από τον Τυφώνα. Ο Τυφώνας είχε αφαιρέσει από το Δία τα νεύρα των χεριών και των ποδιών και τα είχε κρύψει μέσα σε δέρμα αρκούδας στο Κωρύκειο Άντρο της Κιλικίας και είχε αναθέσει τη φύλαξή τους στην αδελφή του Δελφύνη. Από εκεί τα έκλεψαν ο Αιγίπαν και ο Ερμής, τα προσάρμοσαν πάλι στο Δία που ανέκτησε τις δυνάμεις του και νίκησε τον Τυφώνα. Ο Δίας από ευγνωμοσύνη μετέβαλε σε αστερισμό τον Αιγίπανα, με το όνομα Αιγόκερω.

Με τον Αιγίπανα ταυτίζεται ο θεός των Λατίνων Σιλβάνος ο οποίος ήταν προστάτης των δασών.

Βιβλιογραφία - πηγές

Πλούταρχος, Ηθικά, 6.1

καὶ γὰρ αἰγῶν ἐπειράθησαν ἄν-
δρες καὶ ὑῶν καὶ ἵππων μιγνύμενοι καὶ γυναῖκες ἄρρεσι
θηρίοις ἐπεμάνησαν· ἐκ γὰρ τῶν τοιούτων γάμων ὑμῖν
Μινώταυροι καὶ Αἰγίπανες, ὡς δ' ἐγᾦμαι καὶ Σφίγγες
ἀναβλαστάνουσι καὶ Κένταυροι.

Ερατοσθένης, Καταστερισμοί, 1, 27, 2

Οὗτός ἐστι τῷ εἴδει ὅμοιος τῷ Αἰγίπανι· ἐξ ἐκείνου
δὲ γέγονεν· ἔχει δὲ θηρίου τὰ κάτω μέρη καὶ κέρατα
ἐπὶ τῇ κεφαλῇ· ἐτιμήθη δὲ διὰ τὸ σύντροφον εἶναι
τῷ Διί, καθάπερ Ἐπιμενίδης ὁ τὰ Κρητικὰ ἱστορῶν
φησιν, ὅτι ἐν τῇ Ἴδῃ συνῆν αὐτῷ, ὅτε ἐπὶ τοὺς Τι-
τᾶνας ἐστράτευσεν.

Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, 1, 42, 8

Ἑρμῆς δὲ καὶ Αἰγίπαν ἐκκλέψαν-
τες τὰ νεῦρα ἥρμοσαν τῷ Διὶ λαθόντες
.

Επιμενίδης, Αποσπάσματα, 18, 2

οὗτός ἐστι τῶι εἴδει
ὅμοιος τῶι Αἰγίπανι· ἐξ ἐκείνου δὲ γέγονεν· ἔχει δὲ θηρίου τὰ κάτω μέρη καὶ
κέρατα ἐπὶ τῆι κεφαλῆι.